Het ziekteverzuim van ongeveer een miljoen Nederlanders is in kaart gebracht. Wat blijkt: een kwart van het ziekteverzuim is vanwege stressgerelateerde klachten. Hoe gaan we hiermee om? En kan focustraining daarvoor (deels) een oplossing bieden?
Stressgerelateerd verzuim duurt vaak langer
Herstel van klachten die stressgerelateerd zijn, duurt vaak lang. Gemiddeld zijn werknemers die zich ziek melden vanwege stress zo’n 245 dagen uit de running. Een van de redenen daarvoor is dat klachten vaak al heel lang sluimeren, maar behandeling pas wordt ingezet als een werknemer zich heeft ziek gemeld.
Dat wil natuurlijk niet zeggen dat er geen preventieve maatregelen genomen worden door werkgevers of arbodiensten. De meeste organisaties hebben veel aandacht voor zaken als work-lifebalance, of bieden een of meerdere programma’s aan voor stressreductie.
Maar ondertussen stijgt het aantal mensen dat stressklachten ervaart nog steeds. Daar kan focustraining wellicht bij helpen…
Kan focustraining preventief werken?
Het korte antwoord is: ja, tenzij…
Focustraining kan absoluut helpen bij stressreductie. Simpelweg doordat mensen veel beter focus kunnen houden op het werk dat voor hen ligt. Met een betere focus kun je ook beter zien welke prikkels (gedachten, gevoelens) er intern spelen. Zo zijn zin en onzin makkelijker te onderscheiden – niet onhandig in een wereld waar de ene prikkel de andere razendsnel opvolgt. Maar een goede focusconditie haal je alleen wanneer je regelmatig traint.
Een voorbeeld:
Wanneer je twee keer twintig minuten per dag mediteert (bijvoorbeeld op de zen-manier die we bij focustraining hanteren) heb je sowieso twee keer per dag een rustmoment in volledige stilte.
Dat betekent overigens absoluut niet dat gedachten dan stilstaan. In tegendeel: maar je hebt wel tijd om te zien wat er zoal in je hoofd omgaat.
En, als je wat verder bent met trainen, kun je vaak ook beter bepalen wat ‘nuttige’ of ‘helpende’ gedachten en emoties zijn (en welke dat vooral niet zijn).
Maar dat wil niet zeggen dat je stressgerelateerd ziekteverzuim daarmee volledig de wereld uit helpt.
Regelmatig trainen en een lange adem
Je kunt stellen dat mensen die regelmatig mediteren mentaal weerbaarder worden. Dat komt doordat ze flexibeler kunnen omgaan met alle (werk-)prikkels zoals deadlines, collega’s en hoge verwachtingen. Dat neemt alleen niet weg dat er altijd nog complexe problemen zijn die niet ´zomaar verdwijnen’ door meer inzicht en meditatie.
Regelmaat
Een van de belangrijkste pijlers van focustraining is de regelmaat van de training. Een of twee keer per maand mediteren zal prettig zijn, maar mensen merken daardoor een veel minder groot verschil in hun dagelijkse werk. Elke (werk-)dag twee keer mediteren heeft een veel groter effect. Net als bij hardlopen, is dit een conditietraining en een kwestie van een lange adem. En net als bij fysieke conditietraining is het niet altijd even eenvoudig om zelf thuis een regelmatig trainingsritme vol te houden.
Preventief of voor herstel, maar niet midden in een burn-out
Regelmatige focustraining kan bijdragen aan de preventie van stressgerelateerde klachten. Ook wanneer mensen weer herstellende zijn van hun burn-out en weer terug kunnen keren naar het arbeidsproces kan focustraining een goede steun bieden. Maar wanneer mensen midden in hun burn-out zitten hebben ze fysiek en mentaal vaak geen ruimte om deze training aan te gaan. Op zo’n moment zullen ontspanningsoefeningen of geleide mindfulnessmeditatie effectiever zijn.
Focustraining, in de vorm van meditatie levert veel op, maar is geen oplossing voor alles. Toch is het met de juiste training en regelmaat wel een van de beste en meest duurzame manieren om onnodige stress te voor te zijn.
